Nieuwsbrief toekomstbestendige gehandicaptenzorg

Januari 2025 

Beste lezer,  

Het nieuwe jaar is begonnen, en daarmee komen we ook in het laatste jaar van het landelijk akkoord. Dit is hét moment om samen de balans op te maken en nieuwe energie te geven aan de transitie. 

De transitie is van ons allemaal. Als stuurgroep, waarin zorgaanbieders en zorgkantoren samenwerken, zien we veel goede stappen in de sector. Hierin ligt een mooie kans om samen meer impact te maken door de inspanningen te verbinden aan doelgerichte afspraken op de kanslijnen. De voorjaarsgesprekken tussen zorgaanbieders en zorgkantoren bieden een goed moment om afspraken aan te scherpen en successen te delen. Er gebeurt al veel, nu is het tijd om dit nadrukkelijker te verbinden aan onze gezamenlijke ambities. Laten we samen de energie erin houden, met elkaar en voor alle mensen met een beperking die onze zorg en ondersteuning nodig hebben. 

De Stuurgroep Transitie naar Toekomstbestendige Gehandicaptenzorg wenst u een goed 2025! 

Een persoonlijke reis en professionele missie: in gesprek met stuurgroeplid Marjolijne Lewis 

Elke maand spreken we met mensen uit de gehandicaptenzorg over hun ervaringen met de transitie. Deze maand spraken we Marjolijne Lewis, bestuurder bij Gemiva. Marjolijne is bijna een jaar lid van de stuurgroep van de transitie.  

Van elkaar leren om de kanslijnen voor de sector te laten werken   

‘Mijn motivatie voor deelname aan de stuurgroep is eenvoudig: ik wil medewerkers en cliënten helpen om een goed leven te leiden.’  Gemiva wil zich richten op het doen van de goede dingen, al zijn ze klein, en zich niet laten leiden door financiële druk. Marjolijne is onder de indruk van hoe Gemiva dit aanpakt en wil dit actief uitdragen zodat anderen van de werkwijze van Gemiva kunnen leren en Gemiva ook van anderen kan leren. Het leren van elkaar vindt Marjolijne belangrijk: ‘We besteden in de sector veel tijd aan het uitleggen waarom we niet op elkaar lijken, terwijl we voor tachtig procent hetzelfde zijn en in essentie dezelfde doelen nastreven: participatie in de samenleving, goede relaties met verwanten en het leveren van goede zorg’. Daarom heeft ze ja gezegd toen ze benaderd werd om lid te worden van de stuurgroep. Ze ziet de waarde van gezamenlijke inspanningen om de kanslijnen voor de sector te laten werken. 

De huidige problemen verbinden met de oplossingen die uit de transitie voortkomen  

Sinds het landelijk akkoord zijn er veel veranderingen doorgevoerd. Hoewel de start ingewikkeld en langzaam was, is het nu gewoner om bij collega’s te kijken en het netwerk te benutten dat is ontstaan. Voor de toekomst ziet Marjolijne de uitdaging om de huidige problemen te verbinden met de kansen die de transitie biedt. Het vraagt om een gezamenlijke inspanning om veranderingen logisch en haalbaar te maken. Een voorbeeld hiervan is de inzet van technologie, die ondersteunend kan zijn in plaats van beangstigend. ‘Het benutten van deze ondersteuning lukt alleen als je het vanuit een menselijk maat benadert, bijvoorbeeld door medewerkers of cliënten de vraag te stellen: Hoe kan technologie helpend zijn om jou te laten doen waar je goed in bent?’   

De kracht van samenwerking 

Marjolijne is trots op de samenwerking en het netwerk dat zorgaanbieders in haar regio hebben opgebouwd. Samen met collega-zorgaanbieders hebben ze bijvoorbeeld zorgtechnologie (Hume) uitgeprobeerd en deelden de leerpunten uit verschillende implementatietrajecten. Omdat iedere zorgaanbieder het anders aanpakte ontdekte we verschillende leerpunten. Zo ging Gemiva snel in gesprek met de zorgteams en startte een collega met het inrichten van een projectstructuur. De leerervaringen die dit opleverde nemen ze mee in andere implementatietrajecten.   

Mijn deelname aan de stuurgroep is een eervolle positie, waarbij ik hoop verbinding te maken en dingen te doen die ertoe doen. Ik nodig alle zorgaanbieders en zorgkantoren uit om deel te nemen aan deze gezamenlijke reis, waarbij we blijven zoeken naar manieren om elkaar te helpen en de zorg te verbeteren. Het is een maatschappelijk probleem waarvoor we vanuit de zorg een oplossing proberen te vinden. Laten we samen werken aan een zorgsysteem dat recht doet aan iedereen, met een focus op samenwerking en wederzijds begrip.   

Dashboard toekomstbestendige gehandicaptenzorg 

Benieuwd naar hoe de beweging richting toekomstbestendige gehandicaptenzorg vordert? Het dashboard Transitie naar een toekomstbestendige gehandicaptenzorg biedt inzicht in de gezamenlijke stappen die we zetten én de mogelijkheid om van elkaar te leren. 

Samenhang tussen de kanslijnen en andere trajecten

Er gebeurt veel in de gehandicaptenzorg. We krijgen vaak vragen over hoe alle trajecten die er zijn met elkaar samenhangen. Daarom hebben we een overzicht gemaakt van de lopende trajecten die de beweging op de kanslijnen kunnen versterken. Dit overzicht zit het dashboard met linkjes naar de achterliggende informatie:

Inspiratie voor de kanslijnen 

Kanslijn 1: Leven is meedoen 

Meedoen is alles wat je mens maakt. Voor de meeste mensen gewoon. En voor mensen met een beperking mag dat niet anders zijn. Dat is waar het bij kanslijn 1 ook om gaat: een betekenisvolle dag. Op verschillende plekken werken organisaties en mensen samen om meedoen mogelijk te maken voor iedereen, ongeacht beperking. Op het platform Leven is meedoen lees je hun verhalen. Doe ook mee: maak jouw omgeving inclusief. Thuis, in de wijk, op school, tijdens werk en in je sportteam. 

Kanslijn 2: Samenwerken om te blijven bestaan

Volgens acht zorgorganisaties in de gehandicaptenzorg in Limburg, is het noodzakelijk om te samenwerken. Alleen dan kan de zorg in de toekomst goed worden uitgevoerd. PSW is één van de samenwerkingspartners en vertelt in dit artikel waarom de acht deelnemende zorgorganisaties op bestuursniveau hebben afgesproken om te gaan samenwerken. Je moet de samenwerking opzoeken om te blijven bestaan 

Zes zorgorganisaties werkten samen met CZ zorgkantoor, Innovation Playground/Robot Ctrl, de Universiteit Maastricht en Zuyd Hogeschool aan een project over de toepassing van sociale robots in de zorg voor mensen met een verstandelijke beperking. Kwalitatief toegepast onderzoek door Zuyd Hogeschool en de Universiteit van Maastricht leverde diepgaande rijke kennis op over de meerwaarde en hanteerbaarheid van sociale robot ‘Ivy’, de implementatie en opschaling van robot Ivy bij verschillende zorgaanbieders, en de regionale samenwerking. In totaal werden 19 casussen gevolgd, waarbij niet alleen cliënten, maar ook professionals én naasten nauw werden betrokken in het onderzoek. Meer weten? Onderzoek naar succesvol programma Sociale Robotica in de gehandicaptenzorg gepubliceerd - CZ zorgkantoor 

Kanslijn 4: Verhalen over anders wonen 

CZ zorgkantoor maakt in samenwerking met zorgaanbieder SDW 5 mooie filmpjes over VPT en MPT van elk ongeveer 3 minuten. De vorige keer deelden we de eerste filmpjes Het bijzondere aan deze filmpjes is dat er cliënten en naasten in beeld komen. Zij vertellen over wat zij zo fijn vinden aan wonen met een Wlz-indicatie in VPT en/of MPT. De filmpjes worden gemaakt door cliënten van het mediateam van zorgaanbieder SDW. Ben je in je organisatie bezig om voor cliënten die dat aankunnen een zo zelfstandig mogelijke, eigen veilige plek in de samenleving te realiseren? En wil je zien wat dit betekent voor cliënten en naasten? Bekijk dan alle filmpjes in het dashboard.   

Regiokracht. Zorg, welzijn, gemeente, zorgkantoor en woningcorporatie trekken samen op bij het gemengd wonen-project ’t Kompas op Zuid in Tilburg. Mensen met en zonder zorgvraag wonen hier met elkaar in één complex. Hoe kwam de samenwerking tot stand? En wat betekent het project voor de transformatie in de zorg en specifiek de gehandicaptenzorg? Dit is de eerste van een reeks van drie verhalen over regionale samenwerking bij ’t Kompas op Zuid. Gemengd wonen nieuw perspectief voor gehandicaptenzorg 

Kanslijn 5: Hoe kun je anders gaan samenwerken met het netwerk van cliënten? 

Stichting Radar nam een podcast op over informele zorg. In de podcast duiken ze in het thema informele zorg, waarin mantelzorgers, ouders en vrijwilligers een steeds grotere rol spelen binnen zorgteams. Is dat een positieve ontwikkeling of schuiven we de zorglast simpelweg door? En wat betekent dit eigenlijk voor de kwaliteit van de zorg?  Ze bespreken hoe we anders kunnen kijken naar het netwerk rondom cliënten en patiënten. Wat is er nodig om de zorg klaar te stomen voor de toekomst? Laat je inspireren door de podcast Wie zorgt voor Wie?!:  

Infectiepreventie in veranderende zorg

Welk effect heeft de transitie van de langdurige zorg op hygiënisch werken? Peter Kruithof (VGN) merkt op dat de bewustwording sinds de pandemie is toegenomen, maar dat hygiëne en infectiepreventie meer aandacht moeten krijgen in agogische opleidingen. Hij pleit voor het doornemen van casussen vooraf, zodat medewerkers goed voorbereid zijn en hygiëne blijvend een belangrijke rol speelt in de zorg. Ook ActiZ, RIVM en het ministerie van VWS geven hun visie. 

Contact met het transitieteam?

• Ben je bezig met de transitie in jouw organisatie en loop je tegen regels of andere belemmeringen aan die in de weg zitten om stappen te zetten op een kanslijn? Laat het ons weten!
• Heb je een bijeenkomst in de regio waarin de transitie of de kanslijnen op de agenda staan? Dan kun je ons benaderen voor het verzorgen van een toelichting of workshop die past bij het thema.

En ook voor andere vragen en opmerkingen, mail ons: transitiegz@significant.nl.